Friday, December 8, 2017

When The Dearest Disappears

Death is a mere word for those who aren't affected
Affected are the only people who bequeath,
Not the treasure that the dead have left behind
Nor the land, or the glittering gold that lies,
It is the behest what affects you
And the passed on nonpareil.
You strive to touch their feat;
the height they achieved during their life,
Immortal height that can be measured
Only by impact they have had;
the impact they behest on lives
Of people who live around.

One lives only in memories
After the life is called for a purpose, for sure;
but what stays here is the tale to tell
And a legacy that you can carry;
It's clear that legacies are immeasurable tangibly;
they show the tale, they show the goodness and their values,
that the ones who can carry ahead,
Should be proud to carry on and live on,
Live on like the dearest is still seeing us,
Like we must pass on, adding some more;
Some more to the real treasure that is left behind!

Picture Credit: internet

Sunday, September 24, 2017

ಚಿದಂಬರ ರಹಸ್ಯ : ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ : ಓದುವಾಗಿನದೊಂದು ಸಂಗತಿ

No automatic alt text available.ಈಗ್ಗೆ ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳ ಮುಂಚೆ ಪುಸ್ತಕ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಕೊಂಡಿದ್ದೆ. ಪುಸ್ತಕ ರಾಶಿಯೊಂದು ಕಣ್ಮುಂದಿದ್ದಾಗ ಅವನ್ನೆಲ್ಲ ಯಾವಾಗ ಮುಗಿಸಿಯೇನೋ ಅನ್ನುವ ತವಕವು  ನಿಧಾನವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿ ಜೀರ್ಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿವೇಕವನ್ನು ಮುಸುಕಾಗಿಸಿಬಿಡುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾದದ್ದರಲ್ಲಿ ಈ ನನ್ನ ಮೆಚ್ಚಿನ ತೇಜಸ್ವಿಯವರ ಪುಸ್ತಕವೂ ಸೇರಿ ಹೋಗಬೇಕೆ? ಚಿದಂಬರ ರಹಸ್ಯದ ಕೆಲ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳೂ, ತಮಾಷೆಯ ಸಂದರ್ಭಗಳೂ (ನೀರು ಹಾಯಿಸುವ ಗುಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣೇಗೌಡರು ಕೂತಾಗ ನರಿಯೊಂದು ಬಂದು ಇವರು ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿದರೂ ಮುಂದೆ ನೋಡಿಕೊಂಡೇ ಬರುವುದು. ಇವರಿಗೆ ಇದೇನೋ ಅತೀತ ಪ್ರಾಣಿಯೋ ಅಂತ ಕಾಲು ನಡುಗಲು ಶುರುವಿಟ್ಟರೆ ಪಾಪ ನರಿಗೆ ಮೊದಲೆಂದೋ ಕಿವಿ ಪಟರೆ ಒಡೆದು ಕೆಪ್ಪಾಗಿದೆ) - ಬಿಟ್ಟರೆ ಪೂರ್ಣ ಕಥೆ ನೆನಪಿರಲೇ ಇಲ್ಲ. ಈಚೆಗೊಮ್ಮೆ ಹೊಸ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಅಭಾವವಾದಾಗ ಚಿದಂಬರ ರಹಸ್ಯವನ್ನು  ಮತ್ತೆ ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡೆ. ಕೊನೆಯ ನಾಲ್ಕಾರು ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನ ಓದದೇ ಬಿಟ್ಟುಬಿಟ್ಟಿದ್ದೆ! 
ಇಂಥಾ ಥ್ರಿಲ್ಲರ್ ಅನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡು ಓದುವ ಪ್ರಬುದ್ಧತೆಯೂ ಇರಲಿಲ್ಲವೇನೋ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಓದಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಾಗ! ಎರಡನೇ ಬಾರಿ ಓದುತ್ತ ಆದ ಒಂದು ಬಾಹ್ಯ ಅನುಭವವನ್ನ ಇಲ್ಲಿ ಹೇಳಲೇ ಬೇಕು ನಾನು. ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಓದುವಾಗಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಸುತ್ತ ನಡೆಯುವ ಚರ್ಯೆಯಾಗಲೀ, ನಮ್ಮ ಆಗುಹೋಗುಗಳಾಗಲೀ ಪುಸ್ತಕವೊಂದು ಎಷ್ಟು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ತೋರುತ್ತದೆ. ಆಫೀಸಿಗೆ ಹೋಗಿ ಬರುತ್ತಾ ಮೆಟ್ರೋನಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವ ನಾನು ಮಾರ್ಗ ಮಧ್ಯೆ ರೈಲು ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಬಸ್ ಗಳಲ್ಲಾಗುವಷ್ಟು ಕುಲುಕಾಟ ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಮೆಟ್ರೋ ಪ್ರಯಾಣ ಪುಸ್ತಕ ಓದಲು ಹೇಳಿಮಾಡಿಸಿದಂತಿದೆ.  
ಹಾ! ಬರವಣಿಗೆ ಎತ್ತಲೋ ಎಳೆಯಿತು. ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತೇನೆ.  ಹೀಗೊಮ್ಮೆ ಓದುತ್ತಾ ರೈಲು ಬದಲಾಯಿಸುವಾಗ ಕೈಯ್ಯಲ್ಲಿ ತೆರೆದ ಪುಸ್ತಕವಿತ್ತು. ಆ ಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಓದುತ್ತಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಈ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿನ ಕೆಸರೂರಿನ ಆಗುಹೋಗುಗಳನ್ನ ಮೆಲುಕು ಹಾಕುತ್ತ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಸಿಕ್ಕಿಕೊಂಡಿತ್ತು.
- ಕೆಸರೂರಿನ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರದ ಎಲ್ಲರೂ ನಡೆದು ಬರುತ್ತಿರುವಾಗ "ಭಡ್" ಅಂತ ಬಾಂಬ್ ಸಿಡಿದಂತಹಾ ಶಬ್ಧ. ದೂರದಿಂದ ಕುದಿಯುವ ಟಾರ್ ಮೆತ್ತಿಕೊಂಡ ನಾಲ್ಕು ಜನ ಕೂಗುತ್ತಾ ರೋಡಿನಲ್ಲಿ ಓಡಿಬರುತ್ತ ಟಾರ್ ನ ಭಾರಕ್ಕೆ ಚರ್ಮ ಹಣ್ಣಿನ ಸಿಪ್ಪಿಯಂತೆ ಕಳಚಿದ್ದನ್ನು ಕಂಡು ಅಲ್ಲಿಯೇ ಸ್ಥಂಬೀಭೂತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಲ್ಲರೂ. -
ನಾನು ರೈಲಿಳಿದು ಬೇಗ ಹೋಗೋಣವೆಂದು ಎಸ್ಕಲೇಟರ್ ಹತ್ತಲು ಹೋದೆ. ಬೇಗ ಬೇಗ ಅದರ ಮೇಲೆ ನಾಲ್ಕಾರು ಹೆಜ್ಜೆಗಳನಿಟ್ಟೆ. ಅರೆರೆ! ಇದು ಹಿಂದಕ್ಕೇಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದೆ ಅಂತ ಯೋಚಿಸುವಷ್ಟರಲ್ಲೇ ಮುಂದೆ ನೋಡಿದರೆ ಜನ ಇಳಿಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನನ್ನ ಹಿಂದೆ ಜನ 'ಹೋ ಮುಂದೆ ನೋಡಿ' ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹತ್ತಲು ಬಳಸುವ ಎಸ್ಕಲೇಟರ್ ಬಿಟ್ಟು ಇಳಿಯಲು ಇರುವ ಜಾರುಮೆಟ್ಟಿಲನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆಂದು ತಕ್ಷಣ ಅರಿವಾಗಿ ಬೀಳದಂತೆ ಸಾವರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಸಾಕಾಯ್ತು. ಯಾರು ಕಂಡರೋ ಯಾರು ನಕ್ಕರೋ, ನಾನಂತೂ ಸರಸರ ಪಕ್ಕದ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳಲ್ಲಿ ಹತ್ತಿ ಓಡಿದೆ, ಆಚೀಚೆ ನೋಡದೆ!

Monday, July 31, 2017

Indu Sarkar: Movie Review

✭✭✭1/2

If you have been having high hopes for Indu Sarkar, since it is made by Madhur Bhandarkar, you might just as well leave it at the door before watching the movie.

From what we have known from Google, this movie about emergency is as sober as it can be. Maintaining a decorum and not to instigate a threat to internal peace that is existing, may be Madhur Bhandarkar has toned down a lot that might have been initially written for the movie, or the sensor board has cast its edits too many times for it to be a realistic movie.

For all who expect this flick to be an outburst of rage on the most controversial period of Indian political history and conscience, let me tell you, there are only few of the aspects touched. Movie portraits issue like the most infamous mass sterilisation, Turkman gate mishap and sucking out press freedom. 

Recreating each scene from 1975 has been brought in almost flawless with retro style music. The only qawali song in the movie rings in the head even once you are out of theatre. 

Indu Sarkar is not even Indira Gandhi's Sarkar. It's the name of a conservative girl whos brought up in orphanage whose sole purpose of life is being a good wife. While she gets married to an officer in civil services and is close to the inner circle of the ruling party, and when she is about to be a ghost poet for the home minister praising Indira's rule, emergency is declared and she is horrified about the consequences that happen around her.

Being constantly told by Sarkar(her husband) not to oppose emergency, she is drawn into the underground movement of peaceful activists. Hold on! It's not due to intellectual interest in causing a Kranti is why she's drawn to activists, but because of emergency's effect on her own life.

This is where I felt that Madhur Bhandarkar could have woven the story strong, lest it would have even had a greater impact as a film. Since the movie is too sober for a realistic movie of the barbaric emergency which oppressed people by ruthless killings, third degree punishments and detainment of lakhs of people in jail, had it been woven with a stronger character for Indu Sarkar's motive while she gets into the activism, this would have made a better movie.

Movie needs a rapt attention to be savoured and be disappointed at the same time. Honestly feels that this topic could've been made into a lot heavier movie than this. 

Neil Nithin Mukesh as Sanjay Gandhi has done the best he could in looks and performance, Tota Roy Chaudhari as Sarkar, and Kriti Kulhari as Indu are very promising actors and have done a great job. Anupam Kher as Naanaji has performed with his usual ease, Supriya Vinod as Indira Gandhi is biggest disappointment since either her dialogues might have been censored or not filmed at all! Not even one!

And for all of the "inteflectuals" who tell India is currently undergoing an undeclared emergency, this is must watch for some real ground work as to what emergency could match to up with!

Saturday, July 29, 2017

Sita: Warrior of Mithila - Amish Tripathi : A Review

Sita: Warrior of Mithila has come out after a long wait of almost 2 years through which I personally have forgot a lot of Scion of Ikshvaku I had read. This book here reminds a lot of scenes from the earlier book and at some point feels like this would have been a chapter in Scion of Ikshvaku instead of being an independent book.

But the upbringing of Sita, her childhood, an insight into her character are definitely a welcome. I have many times wondered how Sita could survive in Dandakaranya for 14 years when in exile, bearing the hard way of forest dwelling if she was raised just like a delicate princess just to be married and live like a queen. Either she should have had an arduous training during her childhood which helped her to endure the exile, or her conviction to walk with her husband in all walks of life must be unshakable. And Sita being trained like a warrior also could be a possibility, which we do not get much to perceive much from the epic of Valmiki Ramayana.

But I somehow feel that Amish is great in explaining what happens with nature, forest, and animals more than what is happening to characters of his novel. His novels are gripping when he explains these in detail.

Like Scion of Ikshvaku, there is woven story about Sita’s Mithila too, and the way that small city is ruled by Sita’s Mother more than Janak, and the larger politics that happen in Sapt Sindhu makes us keep reading the book.

May be I liked Amish’s Shiva Trilogy since it was completely different from the Shiva Purana though difficult to digest Ganesh and Durga as Nagas. But this series seems to be totally just meant to satiate the whim of the author that is nowhere connected to Ramayana except names and places. He also addresses Sapt SIndhu as India a few times, which was non-existent in the Ramayana timeline.

But the reader will enjoy the book thoroughly if read as just another work of Amish. The city security features, war scenes, each bit in forest is a good read in the novel. Rest said, I am not liking this Ram Chandra Series a lot and I might rethink before picking his next book which he says that the same story will be from the perspective of Ravan. My question is, when the context of literary intricacy is not much, the author could elaborate only the non-repeating parts of the story, instead of rather putting the same parts of the story in another person’s perspective, unless their experience of the same situation is vastly different from what has already been told!

Tuesday, May 23, 2017

Fault In Our Stars: John Green

Hazel Grace is diagnosed with thyroid cancer who is alive because of continuous experimentation with cancer treatments and is relatively stable due to a new drug. She is mostly home-bound due to her disease. Hazel meets Augustus Waters and Isaac in cancer support group when she almost has given up on her chance of making new friends, and the trio develop a strong bond. Augustus falls in love with her as she refrains since she knows her days in life are numbered.

There are parents who like anyone whose kids’ life has an only ultimatum of timed existence are jittery and skittish over everything. The story unfolds between the depths of An Imperial Affliction (AIA) and the Price of dawn, with extreme different topics and width of coverage. Price of dawn is a Sci fi made to a video game where as AIA is a story that tells you about Anna, a little girl ridden with blood cancer who seemingly achieves remission and falls back into final stage of the disease and the story ends abruptly mid-sentence, like the way the afflicted lives end; mid-life & mid-phase without hinting that the good day you spent with them was actually their last good day.

Fault in our stars is a perfect frame story – That it actually tells a story within the story to a point where the quotes and the plot of the story within the story (An Imperial Affliction - AIA) becomes so surreal, that the reader might as well think that the “Fault in our stars” was constructed because of AIA. The nested story within seems to have a full-on grip on the lives of Hazel Grace and Augustus Waters in “Fault in our stars” since they both adore the book. Many quotes from the book are brought to life in Hazel & Gus’s conversations. Though the technique of nestled stories is not new, the prowess to the way of telling a story and using the frame story at substantiating every turn in the story is captivating.

You will find the book light-hearted at times and will compel you to feel it to the point of affecting the reader with the characters. Quotes from the novel are worth spending time to think upon. You will find the book heavy in that ways, and not just as an easy to read novel. Death is a steadfast end of life; but the series of events that lead to it is quite a stressful journey for those who know what will kill them; and for the people who take care of them, it is even more challenging.

I quite keep questioning myself, why people take care of their beloved ones during their illness, without letting them go, without letting them struggle all on their own, or just leave them to their fate. The answer is in this book. How the relationships are bonded and why they are the way they are, is very well tried and explained in it. I’m yet to watch the movie that made “Fault in our stars” come to life, but am sure everything that is felt in the book is far more vivid than the movie has to show to me. Peter Van Houten, the imaginary author of the imaginary book “An Imperial Affliction” is a character built to stay, to weigh Hazel and Gus, several notches higher is all I can say!

Wednesday, April 5, 2017

ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ

ನಮ್ಮ ತೇಜಸ್ವಿ
ಬೆಳಗು ನಗುನಗುತ್ತಾ ಇದ್ದು ಇಳಿ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಹೊತ್ತಿಗೆ ರಪ್ಪಂತ ಕಂತೆ ಒಗಾಸಿ ಎದ್ದು ಹೋದ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿಯವರ ನಗುಮೊಗವೇ ೧೦ ವರ್ಷವಾದ ಮೇಲೂ ಈ ದಿನ ಕಣ್ಣೀರು ತರಿಸುತ್ತೆ ಅಂದ್ರೆ ತೇಜಸ್ವಿಯವರು ಅದೆಂಥಾ ಮೋಡಿ ಮಾಡಿದೋರು ಅಂತ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗುತ್ತೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪುಸ್ತಕವೂ ಮಾಹಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದ ನಂಟು - ಪ್ರೀತಿ, ಹಾಗು ಸುಮಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ತಾವೂ ಒಬ್ಬ ಪಾತ್ರವಾಗಿ ಬಂದಿರುವುದರಿಂದಲೋ, ಅಥವಾ ಮನಮುಟ್ಟುವ ಪರಿಸರದ ಕತೆಗಳನ್ನ ಹೇಳುತ್ತಾ ಅಲ್ಲಿನ ಗಿಡ ಮರ ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆಲ್ಲಾ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವೊಂದನ್ನ ಕೊಟ್ಟು ನವಿರಾಗಿ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಹೆಣೆಯುತ್ತಾ ಪ್ರತಿ ಪುಟದಲ್ಲೂ ನಕ್ಕು ನಗಿಸುತ್ತಿದ್ದ, ತಲ್ಲೀನಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದ ತೇಜಸ್ವಿಯ ಬರವಣಿಗೆ ಯಾವ ಓದುಗ ಮರೆತಾನು?

ಗುಂತಕಲ್ಲಿನ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿನ ನರಭಕ್ಷಕ ಹುಲಿಗೆ ಈಗಲೂ ಕೆನೆತ್ ಆಂಡರ್ಸನ್ ಮಣ್ಣು ಕೊರೆದು, ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಸುತ್ತಲೂ ಹುಲಿಗೆ ಅನುಮಾನ ಬರದಂತೆ ದೂರದಿಂದ ತಂದು ಹರಡಿ ಕಾದು ಕುಳಿತಾಗ ಅವರ ಹಿಂದಿನ ಕಾಡಿನಿಂದ ಕೇಳಿಸಿದ ಗರ್ಜನೆ ಹತ್ತಿರವಾಗುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ ಉಗುರು ಕಚ್ಚುತ್ತ ಓದುತ್ತಿದ್ದ ಜ್ಞಾಪಕ. ಪಕ್ಷಿಯೊಂದು ಇವರೊಡನೆ ಮಾಡಿದ ಗೆಳೆತನದ ಕಾರಣವಾಗಿ ಕೊನೆಯುಸಿರೆಳೆದಾಗ ಕಣ್ಣೀರಾದ ನೆನಪು. ಚಂದ್ರನ ಮೇಲಿಳಿದ ಮಾನವನ ಕಥೆ ಹೇಳುವಾಗಲೋ, ಮಿಸ್ಸಿಂಗ್ ಲಿಂಕ್ ಗಾಗಿ ಹುಡುಕಾಟ ನಡೆಸುವಾಗ ಬೆರಗುಗೊಂಡು ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲೇ ಇಳಿದು ಪುಸ್ತಕ ಓದಿದ್ದಲ್ಲ - ಪ್ರತಿ ಸಂಗತಿಯನ್ನೂ ನೋಡಿದ ಭಾಸ. ಅದೇ ಜುಗಾರಿ ಕ್ರಾಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಹೇಲು ತುಂಬಿದ ಗುಂಡಿಯೊಳಕ್ಕೆ ಮೂಗು ಮುಚ್ಚಿ ಕೂರುವ ಸಂಗತಿ, ಕಿರಗೂರಿನ ಗಯ್ಯಾಳಿಗಳು ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬಾರದ ಗಂಡಂದಿರನ್ನ ಬಯನೆ ಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಭೂತ ಬಿಡಿಸಿದ ಸಂಗತಿ - ಓದಿ ಜೋರಾಗಿ ನಕ್ಕು, ಮನೆಯವರಿಗೆಲ್ಲ ಇವಳೇನು ಓದುತ್ತಿದ್ದಾಳೋ, ಹಾಸ್ಯದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ವೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೋ ಅಂತ ಗೊಂದಲವಾಗಿದ್ದು ನೆನೆದರೆ ಈಗಲೂ ನಗು.

ಅವರ ಸುಲಭ ಬರವಣಿಗೆ ಹಾಗು ತುಂಬಾ relate ಆಗಿಸುವ ಶೈಲಿಯ ಪುಸ್ತಕಗಳಿಂದ ಎಷ್ಟೋ ಹೊಸ ಓದುಗರನ್ನು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ತರುತ್ತಲೇ ಇರುವವರು ತೇಜಸ್ವಿ. ಹೆಚ್ಚೇನೂ ಹೇಳುವುದು ಇಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ, ಇನ್ನು ಮುಂದೂ ಓದಿಸಲಿಕ್ಕೆ ತೇಜಸ್ವಿಯವರೇ ಇಲ್ಲ. ಅವರೆಲ್ಲ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನೂ ಬಿಡುವಾದಾಗ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಓದಿ ಖುಷಿ ಪಡೋಣ. ಈ ರೀತಿ ತೇಜಸ್ವಿಯವರು ಸದಾ ನಮ್ಮೊಂದಿಗೇ ಉಳಿಯೋದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವೇ ಇಲ್ಲ.

Tuesday, February 14, 2017

ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ ಡೇ ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲ


ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ಸ್ ಡೇ ಭರಾಟೆ ನೆನ್ನೆ ತಾನೇ ಮುಗಿದಿದೆ. ಆಭರಣದಂಗಡಿಗಳು, ಆನ್ ಲೈನ್ ಶಾಪಿಂಗ್, ಕೆಫೆ ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ ಗಳೆಲ್ಲಾ ತಂತಮ್ಮ ಲಾಭಕ್ಕೆ ಫೆಬ್ರವರಿ ಪೂರ್ತಿ ಕೆಂಪು ಬಿಳಿ ಕರಿ ಬಲೂನ್ಗಳನ್ನ ಮೆರೆಸಿದ್ದೇ ಮೆರೆಸಿದ್ದು. ನಿಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ (monitory ಪ್ರೀತಿ!) ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ ಅಂತ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರೂ ಜಾಹಿರಾತುಗಳು.


ಬಂಗಾರದ ಉಡುಗೊರೆಯ ಜಾಹಿರಾತು ಪದೇ ಪದೇ ಪ್ರಸಾರಗೊಳ್ಳುವಾಗ ಪ್ರತಿ ಬಾರಿಯೂ ಇಗ್ನೋರ್ ಮಾಡಿ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಟಿವಿಯೂ ನೋಡೋಹಾಗಿಲ್ಲ! ನೀನೇನು ತಂದೆ ಮುಂಡೇದೆ, ಅಂತ ಆಕೆ ಗಂಡನ ಮೂತಿ ತಿವಿದರೆ? ಒಬ್ಬಂಟಿಯಾಗಿ ಹೊಸ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಗರ್ಲ್ ಫ್ರೆಂಡ್ ಇಲ್ಲದೆ ದಿನಾ ಮಜವಾಗಿರೋ ಹುಡುಗರಿಗೆ ಈ ತಿಂಗಳು ಏನೋ ಕಳಕೊಂಡ ಭಾವ! ಇನ್ಯಾರಿಗೋ ಹುಡುಗಿಯೊಬ್ಬಳ ಮೇಲೆ ಭಾರೀ ಮೋಹ. ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಇಲ್ಲ ಅನ್ನಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಅನ್ನೋ ಭಯ. ಈ ದಿನ ಹೇಳಿ ಅವಕಾಶವಾದಿ ಅನ್ನಿಸಿಕೊಂಡರೆ? ಅದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೇ ಇಲ್ಲವೆಂದುಬಿಟ್ಟರೆ? ಗರ್ಲ್ ಫ್ರೆಂಡ್ ಇರುವವರಿಗೆ ಜೇಬಿಗೆ ಭಾರವಾದರೂ ಉಡುಗೊರೆ ಕೊಟ್ಟು ನಿಭಾಯಿಸಲೇ ಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯ- ಇವೆಲ್ಲ ಈ ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ ಡೇಯ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳು!

ಇವಕ್ಕೆಲ್ಲಾ ನುಣುಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಅತೀ ಸುಲಭ ವಿಧಾನ ಅಂದ್ರೆ ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ ಡೇ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಉದ್ಘೋಷಿತ ಸ್ವರೂಪ. ನಾವು ಭಾರತೀಯರು. ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮೂಲದಲ್ಲಿಯೇ ಇಲ್ಲದ ಪ್ರೇಮಿಗಳ ದಿನ ನಮಗೇತಕ್ಕೆ? ಇದರ ಬದಲು ತಂದೆ-ತಾಯಿಯನ್ನ ಪ್ರೀತಿಸುವ ದಿನವಾಗಲಿ ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ಸ್ ಡೇ. ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೊಂದು ಥ್ಯಾಂಕ್ಸ್ ಹೇಳುವ ದಿನವಾಗಲಿ ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ಸ್ ಡೇ. ಮಕ್ಕಳಿಗೊಂದು ಹೂಮುತ್ತನ್ನಿಟ್ಟು ಅವರ ಜೊತೆ ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಸಮಯ ಕಳೆಯುವ ದಿನವಾಗಲಿ ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ ಡೇ. ಬಡವರಿಗೋ, ಅನಾಥರಿಗೋ, ಹಿಂದುಳಿದವರಿಗೋ, ಶೋಷಿತರಿಗೋ ಒಪ್ಪತ್ತು ಊಟವೋ ಬಟ್ಟೆಯೋ ಕೊಡುವ ದಿನವಾಗಲಿ ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ ಡೇ . ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಪ್ರೀತಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ((!)ಯಾವ ರೂಪ ಬೇಕಾದ್ರೂ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ) ದಿನವಾಗಲಿ ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ಸ್ ಡೇ.  ಉತ್ತಮ ಹವ್ಯಾಸವೊಂದನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುವ ದಿನವಾಗಲಿ ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ಸ್ ಡೇ- ಹೀಗೆಲ್ಲಾ ಪುಂಖಾನುಪುಂಖ ಸಂವಾದ ನಡೆಸುವವರನ್ನು ಕಂಡು ಸೋಜಿಗವಾಗುತ್ತದೆ. 

ಇಲ್ಲಿನ ಯಾವ ವಾದವೂ ತಪ್ಪೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಿಲ್ಲ. ಹೀಗೆ ಯೋಚಿಸುವ ಎಷ್ಟು ಜನ ಅವುಗಳನ್ನು ಆಚರೆಣೆಗೆ ತರುವ ಜೊತೆ, ತನ್ನ ಖಾಸಾ ಸ್ನೇಹಿತೆಗೋ, ಪ್ರೇಮಿಗೋ, ಹೆಂಡತಿಗೋ ವರ್ಷಕ್ಕೊಂದು ದಿನವಾದರೂ ಪೂರ್ಣ ಮೀಸಲಿಟ್ಟು ತಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಅಂತ ನಂಬೋಣ? ಪ್ರೀತಿಗೆಂದೇ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ದಿನ ಬೇಕಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಎಷ್ಟು ಜನ ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿ ದಿನವನ್ನೂ ಪ್ರೇಮಮಯವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ? ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ ಡೇ ಆಚರಿಸಿಬಿಟ್ಟರೆ ದೇಶವೇ ಕೊಳ್ಳೆಹೋಗುತ್ತದೆನ್ನುವಂತೆ ಮಾತನಾಡುವುದು ಎಷ್ಟು ಉಚಿತ? ಪ್ರೀತಿ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳಿ, ತೋರ್ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಯಾವದಿನವಾದರೂ ಸರಿಯೇ. ಆಮೇಲೆ ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ ಡೇ ಯ ಅವಾಶ್ಯಕತೆಯಾದರೂ ಯಾಕಿರುತ್ತೆ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ? ಪ್ರೇಮಿಗಳ ದಿನವೆಂದು ಉಡುಗೊರೆ ಕೊಟ್ಟರೆ ಕೊಡಲಿ ಬಿಡಿ. ಹಾಗಾದರೂ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರೀತಿಯ ಚಿನ್ಹೆ ನಂಟಿನ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದೀತಲ್ಲ. ಪ್ರೀತಿಯ ದಿನದ ನೆಪಮಾಡಿ ಒಂದು ಪೂರ್ತಿ ದಿನ ಜೊತೆ ಕಳೆಯಲಿ ಬಿಡಿ ಪ್ರೇಮಿಗಳು- ಮಕ್ಕಳು ಹೆತ್ತು ಹೋಂ ವರ್ಕ್ ಮಾಡಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಬೇಸತ್ತ ದಂಪತಿಗಳೋ, ಅನುದಿನವೂ ೧೨ ತಾಸು ದುಡಿದುಡಿದು ಬುದ್ಧಿ ಅಡವಿಕ್ಕುವ ಜನ ಅವತ್ತೊಂದು ರಾತ್ರಿ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕೂತು ಸಮಯ ಕಳೆಯಲಿ ಬಿಡಿ, ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಬರೆದೋ - ಕೊರೆದೋ ಕೊಡಲಿ ಬಿಡಿ. ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸತನ ತಂದು ಸ್ವಲ್ಪ ಬುದ್ಧಿ ತೀಕ್ಷ್ಣಗೊಳಿಸಿ ಕ್ರಿಯೇಟಿವ್ ಆಚರಣೆ ಮಾಡಲಿ ಬಿಡಿ. ದುಡ್ಡು ಕೊಟ್ಟು ಆಭರಣವೋ, ಬಟ್ಟೆಯೋ ಮತ್ತೊಂದೋ ಕೊಂಡುಕೊಂಡೇ ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ಪ್ರಸನ್ನ ಪಡಿಸಬೇಕಾದ್ದಿಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ. ನಾಲ್ಕು ಸಾಲುಗಳ ಪ್ರೇಮಮಯ ಕವಿತೆಯಾದರೂ, ಮನೆಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿ ಆಕೆಯನ್ನು (ಅಥವಾ ಆತನನ್ನು) ಕೂರಿಸಿ ಮಾತಾಡಿಸಿದರೂ, ಎಂದೋ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕಾದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯೋ (ಪಾರ್ಕ್ ನಲ್ಲೊಂದು ವಾಕ್), ಇನ್ನೂ ಹಲವಾರು ಓಲೈಕೆಯ ದಾರಿಗಳಿಂದ ಪ್ರೀತಿಯ ಆಚರಣೆ ಸಾಧ್ಯ. ಸೃಜನಶೀಲತೆ ಇದ್ದಲ್ಲಿ sky is the limit. ಆಚರಣೆ ಬೇಡ ಅನ್ನುವ ಜನವೆಲ್ಲಾ ಆಲೋಚಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.  ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗದ್ದಕ್ಕೆ ವ್ಯಾಲೆಂಟೈನ್ ಡೇ ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲ ಅನ್ನೋದು ನಿಂತರಾಯಿತು! ಜೀವನ ಸುಖಮಯ.

Wednesday, January 25, 2017

ಉತ್ತರಕಾಂಡ: ಎಸ್ ಎಲ್ ಭೈರಪ್ಪ



ಪಾತ್ರ ಪರಿಶುದ್ಧತೆ ಅನ್ನುವುದು ಹಲವಾರು ಲೇಖಕರಿಗೆ ಕೈಗೆಟುಕದ್ದು; ಪಾತ್ರವೊಂದನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರಷ್ಟೇ ಸಾಲದು; ಅವಕ್ಕೆ ತಮ್ಮದೇ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನೂ ಪೊರೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ; ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪಾತ್ರವೂ ತನ್ನ ಗ್ರಹಿಕೆ ಹಾಗು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನೂ ತಂತಮ್ಮ ಭಾವದ ನಿಲುಕಿನ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಗನುಗುಣವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಲೇಖಕರೊಬ್ಬರು ಹಲವಾರು ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡು ಕಥೆ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಹೆಣೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಪಾತ್ರದ ಹರವು ಲೇಖಕನ ಯೋಚನೆಗೆ ಮಿಳಿತವಾಗುತ್ತ ಎಲ್ಲಿ ಹೋಗುತ್ತದೋ ಅಲ್ಲಿ ವಸ್ತುನಿಷ್ಠತೆಯಿಂದ ಕಥೆಯ ಪಾತ್ರ ದೂರ ಸರಿಯುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಓದುಗನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಏಕತಾನತೆ ಅಥವಾ ಗೊಂದಲ ಮೂಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿರುತ್ತದೆ. 

Image result for uttarakanda s l bhyrappa
ಭೈರಪ್ಪನವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಈ ವಸ್ತುನಿಷ್ಠತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡಿರುವುದರಿಂದಲೇ ಅವರ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು "ism" ಗಳಿಗಾಗಲೀ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವರ್ಗಕ್ಕಾಗಲೀ ಸೇರಿಸಲು ಬಂದಿಲ್ಲವೇನೋ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿಯೂ ಪಾತ್ರಗಳು ಯೋಚಿಸುವ, ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವ ರೀತಿಯೇ ವಿಭಿನ್ನ. ಉತ್ತರಕಾಂಡ ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಹಿಂದಿನ ಎಲ್ಲ ಕಾದಂಬರಿಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನ. ಪರ್ವದಲ್ಲಿನ ದ್ರೌಪದಿಗೂ ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿನ ಸೀತೆಗೂ ಅಜಗಜಾಂತರ. ಅಲ್ಲಿನ ಮಹಾಭಾರತ ಯುದ್ಧದ ವಸ್ತುನಿಷ್ಠ ವಿಡಂಬನೆಗೂ, ಇಲ್ಲಿನ ಯುದ್ಧದ ಮೇಲು-ಮೇಲಿನ ವರ್ಣನೆಗೂ ಅಜಗಜಾಂತರ. ವಸ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಸಂದರ್ಭಗಳಾಗಿದ್ದರೆ, ಇಲ್ಲಿ ಮುಕ್ಕಾಲು ಪಾಲು ಸೀತೆಯ ಸ್ವಗತದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ನಿರೂಪಣೆ ಹಾಗು ಅದರ ಒತ್ತು ಭಿನ್ನ.


ಒಂದೊಂದು ಪಾತ್ರಗಳಿಗೂ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಮೂಲ ರಾಮಾಯಣಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆಯಾಗದಂತೆಯೂ ಇದ್ದು ನೈಜ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಧರಿಸಿ ಕೊಟ್ಟಿರುವ 'ಉತ್ತರಕಾಂಡ" ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಓದಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ನಿಶ್ಚಯ. 

ಯಾವುದೊ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬದುಕಿನಿಂದಲೋ, ಪ್ರೀತಿಸುವವರಿಂದಲೋ ಅಕಾರಣ ತಿರಸ್ಕೃತರಾದಾಗ ನಡೆಯಬಹುದಾದ ಮನ ಮಂಥನ ನಾವು ಸಮಾನ ರೂಪದ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವಾಗ ಖಂಡಿತಾ ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಬಂದೀತು. ಲಕ್ಷಣನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಇಡಿಯಾಗಿ, ಘನವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಅತ್ತಿಗೆ ಮೈದುನರ ಸಂಬಂಧವನ್ನು, ಅವರ ನಡುವಿನ ಮುನಿಸಿನಲ್ಲಿ ಸಹ ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಸೀತೆಯ ರಾಮಾಯಣವಾದರೂ ರಾಮ ಇಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀ ಪೀಡಕನಲ್ಲ ; ಧರ್ಮಪಾಲನೆಯಲ್ಲಿ ಲೋಲುಪತೆ ತೋರಿಸಲಾರದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಕಟ್ಟುಬಿದ್ದು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರಿಗೆ ಹಿಂಸೆಯಾಗುವಾಗ ತನಗರಿವಿದ್ದೂ ನಿಸ್ಸಹಾಯಕನಾಗಿಬಿಡುವಾಗಿನ ಆರ್ದ್ರತೆ ಮನಮುಟ್ಟುವಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ರಾಮ ಸೀತೆಯರ ಅಗಲಿಕೆಯ ನೋವು, ನಂತರದ ಉತ್ತರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ ಇಡೀ ರಾಮಾಯಣವನ್ನೇ ದೈವಿಕತೆಯ ವಿಜೃಂಭಣೆಯಿಲ್ಲದೆ ನಡೆದಿದ್ದರೆ ಹೀಗೆಯೇ ನಡೆದಿರಬೇಕೆನ್ನುವಂತೆ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಭೈರಪ್ಪನವರು.

ಮಹಾಭಾರತದ ಮುಂದೆ ರಾಮಾಯಣ ಚಿಕ್ಕದು. ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಒಳ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ, ಹರವಿನಲ್ಲಿ. ೪ ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಹೇಳಬಹುದಾದ ಕಥೆ - ರಾಮಾಯಣ. ಈಗ ಅದನ್ನೂ ಚಿಂತನೆಗೆ ಹಚ್ಚಿ ಮನಸ್ಸಿನ ತೊಳಲಾಟಗಳಿಗೆ, ಭಾವ ವಿಮರ್ಶೆಗೆ ಪಕ್ಕಾಗಿ ಅಣಿಗೊಂಡಿದೆ - ಉತ್ತರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ. ಓದಿದ ನಂತರ ತಕ್ಷಣ ಉಳಿಯುವ ಭಾವ ಮಾತ್ರ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಮಹರ್ಷಿಯದ್ದೇ- "ಪಕ್ಷಿಗಳ ಅಗಲಿಕೆಗೆ ಮರುಗಿ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಚಿಸ ಹೊರಟರೆ ಕಾವ್ಯದಲ್ಲೂ ರಾಮ ಸೀತೆಯರನ್ನು ಒಂದುಗೂಡಿಸಲಾಗಲಿಲ್ಲವೆಂಬ ಸ್ಥಾಯೀಭಾವ, ನಿಟ್ಟುಸಿರು, ಕಣ್ಣಂಚಲ್ಲೆರಡು ಕಂಬನಿ ಬಿಂದು.

Wednesday, January 11, 2017

Ajaya- Duryodhana's Mahabharata- By Anand Neelakantan


Mahabharata is a poetically narrated story (rather, history) of war that had happened around 6000 years ago. A story of a plethora of events leading to the war unfolds in every chapter of the epic. While Jaya is the story that tells you the winner's side of the story, Ajaya -Roll of dice and The rise of Kali - series is one of the logical most explanations of the Mahabharata war in the voice of the conquered. I had only heard of Kananda author and poet, Ranna, who had written a version of Mahabharata which is narrated as Suryodhana's story (Gadhaayuddha).

I have got to know the story of Mahabharata by bits and parts since I was in the age I could understand 10 liner stories. The beauty of the humongous epic lies in its ability to decipher itself in smaller stories. We can be told 100's of short stories which can finally be comprehended as the Jaya-Mahabharata. The more we study and research about the topic, the complex this book of epic becomes. With thousands of characters into it, Tretayuga's Mahabharata really has in it a lot to tell us, a lot to teach us, apart from the sacred text of Geeta.

In this war of Dharma, did the war really happen for the sake of Dharma or were the turn of events later termed to be the path to achieve and restore Dharma, owing to the fact that Pandavas won over Kauravas? Story can be told either ways; understood either ways. We all know Krishna to be the eternal God who's mortal life came to an end like a commoner owing to Gandhari's curse. What might have been the other side of the story?? Could the eldest of the Kaurava clan, Suyodhana been a good ruler after all? What if the downfall of the empire became more evident only because of the foolish decisions taken and wrong stances, rather than the Kauravas branded to the demonic evils?

If you have read Mahabharata, you might have wondered why Karna was killed when unarmed, why Drona was killed with a lie and then slayed while in meditating posture, why was Jayadratha killed with the illusion of fall of dusk? Why was Pitamaha Bhishma killed with Shikhandi as an armour, knowing that he would not fight with women or eunuch? Why was Ekalavya killed at all by Krishna? Why did Iravan, naga son of Arjuna die? How can the dying of a woman with her 5 sons in Varanavrata be justified as aapaddharma? How can the killing of nagas like worms in Khandivaprastha through agni be justified as it had medicinal herbs for agni to consume since he had indigestion due to yaaga?

This book tries to answer what might have happened during the period. If you have read the story of Mahabharata already, please do read this one also, to get a different perspective. Anand Neelkanthan doesn't bore you anywhere in the book. The story is woven in such a way that the loose ends in the epic of Mahabharata seem to have tied till the author's efforts and creativity permit. This you can enjoy the most while reading the book. It is a welcome try at deciphering the actual events; trying to reason with what might have happened.

Since research on Mahabharata has left us with solid reasons, places and monuments - sunken Dwaraka, radioactivity of Kurukshetra, and temples of various Mahabharata characters within India and beyond, what really might have led to the war is always a wild guess to think. Here's a nice try from Anand Neelkanthan worth reading and a subject to mull over for days later.